Akciğer ödemi, vücudun diğer iç organlarında meydana gelen ödemler organda sıvı toplanması olarak ifade edilir. Toplanan sıvılar ödem olarak adlandırılır ve organın düzgün çalışmasına engel olarak rahatsızlıkların oluşması için zemin hazırlar.
Akciğer ödemi kalp içindeki basıncın artması ya da bazı kimyasal olayların etkisiyle oluşmaktadır.
Bu duruma bağlı olarak akciğerde hava dolması gereken kesecikler sıvı ile dolar ve sonuç olarak
akciğer ödemi adı verilen sağlık problemi ortaya çıkar. Tıp dilinde
akciğer ödemine Pulmonary Edema olarak adlandırılmaktadır.
Akciğer ödeminin oluşma nedenleri?
- Akciğerde sıvı birikmesi sonucu oluşan ödem sorunu temel olarak iki şekilde oluşabilmektedir. Bu nedenlerden biri kalbe bağlı olarak, ikincisi ise kalpten bağımsız olarak ortaya çıkabilmektedir.
- Kalbe bağlı olan ödem oluşumu: Kalp fonksiyonlarında düzensizlik nedeniyle akciğerlerdeki kan damarlarında basınç yükselmesi oluşur. Bu basınç artışı akciğer ödemi oluşumuna yol açar. Kalbin bu şekilde akciğer damarlarında basınç artışına yol açabilen rahatsızlıkları;
- Kalbin ritmik olmayan kan pompalama hastalığı aritmi ve kalp kaslarındaki zayıflık nedeniyle kalp kapakçıklarındaki anormal durumlar akciğer ödemine neden olan rahatsızlıklardır.
- Kalbe bağlı olmayan nedenler: bu nedenler kalbin çalışması ile ilgili olmayan ama diğer vücut fonksiyonlarının yetersizliklerin akciğer ödemi oluşumuna neden olduğu durumlardır.
- Akut solunum yetmezliği bu problemlerdendir. Bu sorun sigara kullanılması, uyuşturucu madde kullanımı ve radyasyon gibi hava yolu ile akciğerin zedelenmesi sonucunda oluşmaktadır. Oluşan bu problemler akciğerin zedelenerek işlev kaybına uğramasına ve sonuçta akciğer ödemine neden olmaktadırlar.
- Böbreklerdeki yetersizlik de akciğer ödemi oluşumuna neden olabilmektedir. Böbreklerin fazla sıvıyı vücuttan uzaklaştıramamasına yol açan yetmezlik kan damarlarında sıvı artmasına neden olmaktadır.
- 3,000 metre yükseklikte uzun süre bulunmak akciğerlerde sıvı birikmesine yol açan nedenlerdendir.
- Beyin kanaması ya da beyine yapılan cerrahi müdahaleler akciğer ödemi oluşturabilir.
Akciğer ödeminin yol açabileceği riskler
Akciğerdeki sıvı birikimi doğrudan risk oluşturmaz ancak ödem oluşumuna yol açabilen sağlık sorunları dolaylı yoldan olsa da risk oluşumuna neden olabilmektedirler. Örneğin kalp kapakcığındaki problemler kanın düzgün akmamasına neden olabilmekte ve akciğer ödemi oluşumuna yol açabilmektedir.
Akciğer ödeminin belirtileri nelerdir?
En fazla rastlanan ödem belirtisi nefes darlığı sorunudur. Nefes darlığı ani olarak ortaya çıkabileceği gibi yavaş yavaş ilerleyerek hastayı rahatsız edebilecek seviyelere ulaşabilir. Akciğer ödeminin diğer belirtileri;
Kısa sürede yorulma, normal aktiviteler de bile nefessiz kalabilme, çok yorulmuş gibi hızla nefes alıp verme, kandaki oksijen seviyesinin düşük olması akciğer ödeminin belirtilerindendir.
Yukarıda verilen belirtilerden birinin olması akciğer ödemi şüphesiyle doktora başvurmayı gerektirir kesin teşhis için hastanın basit bir göğüs röntgenin çekilmesi yeterli olmaktadır. Sonrasında kandaki plazma seviyesinin yeterli olup olmadığının belirlenebilmesini sağlayan kan testi yapılabilir.