PA Akciğer Grafisi, toraks boşluğunun içeriğinin görüntülenmesinde en sık kullanılan yöntemdir. X-ışınları, iyonize radyasyon sağlayıcısı olarak kullanılır ve projeksiyon radyografi şeklinde iki boyutlu görüntü sağlar. Tipik erişkin dozu 0,02 mSv civarındadır. Bu yazının amacı, PA grafisinin doğru bir şekilde elde edilip yorumlanması için gerekli önemli noktaları belirtmek ve tanı koyma açısından tanınması gereken önemli işaretleri hatırlatmaktır.

Bu grafide, hasta göğüs ön duvarını filmi taşıyan kaseye yaslar ve X-ışını kaynağı yaklaşık 180 cm daha geride bulunan bir konumdan göğüs posterior çeperine iletilir. Aralarındaki uzaklığın sebebi, ışının yayılmasından dolayı tüpe daha yakın duran yapıların daha büyük görünmesine neden olan etkiyi ortadan kaldırmaktır.

Larinx ve kostofrenik açılar grafik alanında olmalıdır. Işın, T4 vertebra seviyesine kanalize edilir. Her iki skapula akciğer alanları dışında tutulacak şekilde hastaya pozisyon verilir.

T3 spinöz prosesi, her iki sternoklaviküler eklemden eşit mesafede tutulmalıdır. Yanlış pozisyonlamada özellikle mediastinal yapılar normal olmayan bir şekilde görüntülenecektir.

Posterioranterior akciğer grafileri, diğer tüm radyolojik incelemelerde olduğu gibi film aydınlatmasının dışındaki ışıkların minimuma düşürüldüğü bir alanda değerlendirilmelidir. Hastaya ait yaş, klinik bilgiler ve cinsiyet not edilmeli, hastanın eski incelemeleri varsa onlar da elde bulundurulmalıdır. Özellikle araştırmanın uygun yollar ile yapılıp yapılmadığı kontrol edilmelidir. PA/AP ayrımı, doz ayarının sağlanması, rotasyonunun var olup olmadığı ve hastanın supine ya da ayakta olması oluşacak farklar bakımından önem arz eder. Kardiotorasik oran irdelenmeli ve erişkinler için 1:2 sınırının sağlayıp sağlamadığı, kalbin konfigürasyonu ve muhtemel orantısal farklar değerlendirilmelidir. Kalp incelendikten sonra aorta ve pulmoner arterlerin kalibrasyonları değerlendirilir. Her iki hilus genişliği, kitle ve lenfadenopati gelişimlerinin değerlendirilmesi için önemlidir. Bahsedilen yapılar ile mediasten konturlarının irdelenmesi ile olağan maddeye dayalı yükselişler kontrol edilir. Akciğer parankim alanları yukarıdan aşağıya, sağdan sola ya da kişinin kendi seçeceği bir yolla herhangi bir alan atlamadan tamamıyla göz aracılığıyla incelenmelidir. Filmde plevral efüzyon kesinlikle aranmalı, kostofrenik açının aralığı bir yere kaydedilmelidir. Plevral kalınlaşmalar ve özellikle kalsifikasyonlar grafide parankim ile süperpoze olup karışık durumlara sebep olabilirler. Kemik yapıların testi çoğunlukla son safhada yapılır fakat özellikle costalar ön planda tutulmak üzere olası fraktürler ciddiyetle izlenmelidir. Kemik dokuların takibinin bitiminde yumuşak dokular da kesinlikle kontrol edilmeli, erkeklere nazaran daha çok kadın hastalarda görülen parankim dansitesinde farklılaşmaya meydan verecek meme dokusu asimetrisi bulunmalıdır.

Silüet İşareti: Felson tarafından isimlendirilen bu işaret, parankimal bir opasitenin anatomik olarak bağlantılı olduğu yumuşak doku ile aralarındaki sınırın silinmesi anlamını taşır. Bu bölgelerin sahip olduğu havalanma eksilmelerinde aradaki hudut silineceğinden ve birbirinden ayrı alanlara ait patolojilerde benzer etkilerden dolayı silinmeyeceğinden lezyon lokalizasyonu yapılabilir.

Hilal Bulgusu: Menisküs işareti olarak da bilinen bu bulgu, parankimal bir kavitenin duvarı ile içindeki kitle arasında hilal şeklinde hava birikmesidir. Tipik olarak kaviteler içerisinde Aspergillus kolonizasyonunda görülür. Anjioinvaziv aspergilloz varlıklarının düzelme aşamasında nekrotik parankimin retrakte olması da bir diğer oluşum şeklidir.

Juxtaphrenic Tepe İşareti: Aynı kısımdaki üst lob atelektazisi veya lobektomisinde ara kısmında tepesi yukarıda bulunan üçgen şeklinde opasite izlenmesine verilen addır.

Golden S Bulgusu: Golden tarafından tanımlanan bulgu, santral bir tümörle birlikte sağ üst lob atelektazisinde görülür. Minör fissürün medial tarafı inferiora konveksken, lateral yönü de inferiora konkavdır. Bu değişiklikler PA grafide fissürün ters S olarak görünmesine neden olur.

Hampton Höyüğü Bulgusu: Pulmoner infarkta sekonder gelişen ve geniş tabanıyla plevraya oturan bir opasitedir. Akciğer parankiminin bronşiyal arterlerden de beslenmesi nedeniyle lezyonun apeksi konveks görünümündedir. Çoğunlukla alt loblarda meydana gelen ve lineer skar oluşturmasıyla düzelir. Opasifikasyonun nedeni ise pulmoner infarkta sekonder gelişen alveoler hemorajidir.

Servikotorasik İşareti: Toraksın başında yer alan bir lezyonun mediastendeki lokalizasyonunu belirlenmesine olanak sağlar. Akciğer apeks parankimi posteriorda daha superior uzanma sahip olduğu için, posterior mediastende bulunan bir lezyon PA grafide klavikulanun üstünü kaplar ve kapsama alanı belirlenir. Anterior mediasten yerleşimli lezyonlar ise klavikulanın altında izlenir ve servikal yumuşak dokulardan ayırt edilemez.

Luftsichel İşareti: Kökeni Almanca olan bu işaret, hava ve orak kelimelerinin birleşmesinden oluşur. Sol üst lob kollapsında yer alır.

Pala İşareti: Anormal sağ inferior pulmoner ven çoğunlukla hemidiafragma bitişiğinde inferior vena cavaya akar. Kalbin sağ konturu boyunca diafragmaya ilerleyen anormal pulmoner vene sahip kıvrımlı tubuler yapıya dair görüntüdür.

Westermark Bulgusu: Pulmoner embolide meydana gelen vazokonstriksiyona bağlı gelişen oligemi nedeniyle azalmış periferik vaskülarizasyonu gösterir. Sensitivitesi düşük, ancak Hampton höyüğü bulgusu gibi yüksek spesifisiteye sahiptir. PA grafilerde radyolüsent alan olarak takip edilir.